Башҡортостандың 100 йыллығына арналған “Тарих биттәре” марафоны әленән-әле Башҡорт дәүләт филармонияһы сәхнәһен дер һелкетә, зал тултырып тамашасы йыя, уларҙы сағыу сығыштар менән ҡыуандыра, оҙаҡ ваҡыт күрешмәгән яҡташтарҙы бер ҡорға туплай. Сират Мәсетле районына ла етте.
Был районда күп милләтле халыҡ йәшәгәне филармония фойеһында уҡ бай күргәҙмә арҡылы күренеп тора ине. Мәртәбәле ҡунаҡтарҙы ла төрлө милли кейемдәр кейеп ҡаршы алды мәсетлеләр. Бауырһаҡ, ҡымыҙ, икмәк-тоҙҙан ауыҙ иткәс, барыһы ла тамаша залына уҙҙы.
Концерт алдынан “Мәсетленең тарих биттәре” тигән кинохроника тәҡдим ителде. Унда райондың үткәне һәм бөгөнгөһө, данлыҡлы шәхестәре, ҡаҙаныштары барланды.
Һәр башҡорт йыйыны элек-электән “Урал” йыры менән башланыр булған. Борондан килгән был изге йолаға хыянат итмәй мәсетлеләр, йыр-моңдар теҙмәһе халҡыбыҙҙың тап ошо гимны менән башланып китте.
Артабан сәхнә түрен “Ҡамсат бүрек”, “Алтынҡай” бейеүҙәре менән “Әй” халыҡ бейеүҙәре ансамбле һәм “Ҡабырсаҡ” халыҡ фольклор коллективы биҙәне.
Батырыбыҙ Салауат Юлаевтың изге исеме иҫкә алынмаған бер байрам да юҡтыр. “Ай-һай, Салауат!” йыры менән Мәсетле район мәҙәниәт һарайының ирҙәр вокаль ансамбле тамашаны күҙәтеп ултырған һәр йөрәккә дәрт өҫтәне, уларҙың көслө тауыштарынан йөрәк елкенде.
Мәсетле районында күп милләт вәкилдәре үҙ-ара татыу йәшәүе хаҡында үрҙә телгә алып үткәйнек инде. “Каблучок”, “Әй” коллективтары тамашасыларға рус халыҡ бейеүҙәрен тәҡдим итте. Әйткәндәй, “Әй” халыҡ бейеү ансамбле хаҡында оҙаҡ һөйләргә була, был ижади төркөмдөң һәр сығышы һөнәриҙәрҙән бер ере менән дә ҡайтыш түгел, улар үҙҙәренең оҫталығы, дәрт-осҡондары менән әсир итә.
“Тарих биттәре” марафонында, исеменән үк күренеп тороуынса, һәр район Башҡортостан, Рәсәй кимәлендәге тарихи ваҡиғалар сиктәрендә үҙ яҙмышын күҙҙән үткәрә. Мәсетлеләр коммунарҙарға йыр арнауы, “Беҙ бит ауыл ҡыҙҙары” бейеүе, ауылдағы уйындарҙы сәхнәләштереүе арҡылы һуғышҡа тиклемге тормошто һүрәтләһә, Бөйөк Ватан һуғышы мәлдәрен “Әсә зары”, “Ел, ерәнем” кеүек йырҙар, “Тол ҡатындар”, “Көт мине” кеүек бейеүҙәр аша асып бирҙе. Һәр композициянан йөрәк тетрәнде, сәхнәләге һәр сығыш барышында шул йылдарҙың шаңдауы ишетелгәндәй ине.
Сағыу тамашалар араһында нәфис һүҙгә лә иғтибар бүленгән – Энгель Ғәлиәкбәров Рәми Ғариповтың “Башҡортостан” шиғырын күңелгә үтерлек итеп уҡыны.
Был тамаша Мәсетле районы халҡының төрлө ижади төркөмдәргә, йыр, бейеү, фольклор коллективтарына бай булыуын иҫбатланы – үрҙә һанап үтелгәндәрҙән тыш, “Елань” рус йырҙары, “Услада” ҡалаҡсылар, “Ауаз” ҡурайсылар, “Әй һылыуҙары”, “Иҙел” вокаль ансамблдәре, “Аҡ тирәк” фольклор коллективы, “Өлгөр” өлгөлө бейеү ансамбле сиктәрендә сығыш яһаған балалар музыка мәктәбе уҡыусылары байрамға йәм өҫтәне.
Мәсетле районы башҡорт мәҙәниәтенә Башҡортостандың халыҡ артисы, донъяның виртуоз ҡумыҙсыһы, мультиинструменталист Миңлеғәфүр Зәйнетдиновты бүләк иткән. Ғөмүмән, Зәйнетдиновтар династияһындағы һәр кем – оло йәштәгеләренән алып кеселәренә тиклем музыкаль һәләттәре менән һоҡландыра. Миңлеғәфүр Зәйнетдинов “Мираҫ” ғаилә ҡумыҙсылар ансамбле менән яҡташтарына ғәжәйеп сығыш бүләк итте.
Быларҙан тыш, мәсетлеләр Башҡортостаныбыҙҙың төньяҡ-көнсығыш башҡорттарының милли кейемдәре менән дефиле ла ойошторған. Һәр береһенең үҙенә генә күрә айырым биҙәге, тегеү сере әсир итте.
“Тарих биттәре” марафоны сиктәрендә Мәсетле районы сәхнә оҫталары тарафынан ойошторолған сағыу байрамға был төбәктең почетлы граждандары, хеҙмәт ветерандары, атҡаҙанған эшселәренән тыш, Башҡортостандың мәҙәниәт министры урынбаҫары Ранис Алтынбаев, Башҡортостан Башлығы идаралығының урындағы үҙидара органдары буйынса эштәр бүлегенең баш кәңәшсеһе Ирек Ғәлиәкбәров, Мәсетле район хакимиәте башлығы Әнис Әсәҙуллин һәм башҡа мәртәбәле ҡунаҡтар килгәйне.
Ихлас дуҫлыҡ, милләт-ара татыулыҡты сағылдырған тамаша менән филармония сәхнәһен биҙәп, үҙҙәрен тарих биттәренә яҙҙы мәсетлеләр, бынан тыш, ундағы күпселек халыҡтың йыр-моңға, бейеүгә һәләтле икәненә инанды концертты ҡараған һәр кем.